Rhagor o wybodaeth am y daith gerdded hon

Hanes a diddordebau

• Cildraeth cysgodol braf â thywod a graean ydy Porth Llaneilian - perffaith ar gyfer hwylio, caiacio a deifio.
• Codwyd y goleudy presennol yn Nhrwyn y Balog ym 1835 yn lle’r twr blaenorol a godwyd ym 1779, a leolir 300m ymhellach i’r de. Cafodd y golau ei drydaneiddio ym 1952, a’i awtomeiddio’n gyfan gwbl ym 1989.
• Tyllau Duon ydy safle hen chwarel lechi. Gellir gweld wynebau’r gwaith llechi, trac mynediad a rhes o risiau.
• Llecyn cymharol newydd o goetir ydy Coed Avens, sydd wedi’i blannu ag amrywiaeth o goed brodorol sy’n darparu cynefin amrywiol.
• Yr hen orsaf delegraff ydy’r man uchaf ar y daith hon. Wedi’i hadeiladu ym 1841, roedd yn un o 12 gorsaf o’r fath ar arfordir Gogledd Cymru.
• Mynydd Eilian, i’r de-orllewin, ydy’r copa uchaf ond un ym Môn, a hwnnw’n 177m. Mae Mynydd Bodafon yn 1m yn uwch. Mynydd Tŵr – a leolir ar Ynys Gybi – ydy’r pwynt uchaf yn y sir, a hwnnw’n 220m.

Bywyd gwyllt

Mae morloi llwyd yn olygfa gyffredin yn y bae, tra gellir gweld dolffiniaid neu lamhidyddion allan yn y môr oddi ar y pentir.

Mae’r clogwyni isel a’r pentiroedd yn lleoedd da i weld brain coesgoch a chigfrain, a gellir gweld piod môr ac adar hirgoes eraill ar hyd y draethlin.

Trafnidiaeth gyhoeddus

Mae bws rhif 31 o Amlwch i Rosgoch yn stopio wrth ymyl Eglwys Sant Eilian, sy’n bellter byr at fan cychwyn y daith.

Lluniaeth

Nid oes unrhyw siopau, caffis neu dafarnau. Mae’r cyfleusterau agosaf yn Amlwch, 4km i ffwrdd.